1971 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਂਗੇਵਾਲਾ ਵਿੱਚ 120 ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਤੇ ਬਣੀ ਫਿਲਮ ‘ਬਾਰਡਰ’13 ਜੂਨ 1997 ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ ਹੋਈ ਸੀ । ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 290 ਸਕਰੀਂਨਾਂ ਉੱਤੇ ਫਿਲਮ ਰਿਲੀਜ ਕੀਤੀ ਗਈ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਗਰੀਨ ਪਾਰਕ ਸਥਿਤ ਉਪਹਾਰ ਸਿਨੇਮਾ ਵੀ ਸੀ । ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸ਼ੋਅ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਸਿਨੇਮਾਹਾਲ ਪੂਰਾ ਭਰਿਆ ਸੀ । ਫਿਲਮ ਲਗਭਗ ਅੱਧੀ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਈ ਸੀ ਕਿ ਪੌਣੇ ਪੰਜ ਵਜੇ ਸਿਨੇਮਾਹਾਲ ਦੇ ਗਰਾਉਂਡ ਫਲੋਰ ਉੱਤੇ ਲੱਗੇ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ । ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਕੁੱਝ ਸਮਝ ਪਾਉਂਦਾ , ਅੱਗ ਨੇ ਪੂਰੇ ਹਾਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ । ਕੋਈ ਸੜ੍ਹ ਕੇ ਮਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸਾਹ ਘੁੱਟਣ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 59 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 100 ਵਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟਾਂ ਆਈਆਂ । ਹਾਲ ਦੀ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਰਾਂ ਵੀ ਮੱਚ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਹੋ ਗਈਆਂ । ਕ੍ਰੇਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ।
ਇਸੇ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਵੀ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਸੀ । ਕਰੀਬ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅੱਗ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ । ਦੁਪਹਿਰ ਤੱਕ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ । ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਿਪੇਇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਵਿੱਚ ਸਪਾਰਕਿੰਗ ਅਤੇ ਤੇਲ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਹਾਲ ਮੈਨੇਜਮੇਂਟ ਨੇ ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨੇ 59 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ।
ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਉਪਹਾਰ ਸਿਨੇਮੇ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਸੁਸ਼ੀਲ ਅੰਸਲ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬੇਟੇ ਪ੍ਰਣਵ ਅੰਸਲ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ । ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਕੁੱਲ 16 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ । 2003 ਵਿੱਚ ਕੋਰਟ ਨੇ ਪੀੜਿਤਾਂ ਨੂੰ 18 ਕਰੋੜ ਮੁਆਵਜਾ ਦੇਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ।
2007 ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸੁਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਗੋਪਾਲ ਅੰਸਲ ਸਹਿਤ 12 ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਕੈਦ ਦੀ ਸੱਜਿਆ ਸੁਣਾਈ । 2015 ਵਿੱਚ ਕੋਰਟ ਨੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਕੇ ਅੰਸਲ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ।
source https://punjabinewsonline.com/2021/06/13/24-%e0%a8%b8%e0%a8%be%e0%a8%b2-%e0%a8%aa%e0%a8%b9%e0%a8%bf%e0%a8%b2%e0%a8%be%e0%a8%82-%e0%a8%85%e0%a9%b1%e0%a8%9c-%e0%a8%a6%e0%a9%87-%e0%a8%a6%e0%a8%bf%e0%a8%a8-%e0%a8%b5%e0%a8%be%e0%a8%aa%e0%a8%b0/